Giữ Yên

Một buổi tối, khi cô đang rửa ly trong bếp – tay lóng ngóng làm rơi cái ly xuống đất – Phong bước tới. Anh không hỏi tại sao, không nổi giận, không trách móc.

Anh chỉ nói:

— Tay em run quá.

Cô cúi mặt xuống, trong lòng thầm nói:

— Anh đừng nhìn kỹ quá… Tôi không phải người anh đang tìm đâu.

Mỗi buổi sáng, cô mặc váy mà chính mình không chọn. Cô tô son màu người khác dùng. Cô gọi người đàn ông trước mặt là “anh”, dù trong lòng không dám nhìn thẳng. Cô ngồi vào bàn ăn mà chẳng thấy đói, chỉ thấy sợ. Cô sợ làm sai, sợ bị phát hiện, sợ nhìn thấy trong mắt người khác – một câu hỏi mà cô không trả lời được.

Có một lần, người giúp việc tên Hảo hỏi nhỏ:

— Dạo này cô chủ khỏe không ạ?

Ý An gật đầu.

Hảo cười nhẹ, rồi tiếp:

— Tôi làm ở đây sáu năm rồi. Tôi chưa bao giờ thấy cô chủ gắp đồ ăn cho ai như dạo này.

Cô im không biết nói gì, mỗi câu nói, mỗi nụ cười, đều như con dao nhỏ cắt vào tâm can: Người ta thương cho... một vai diễn, mà người diễn – lại không biết mình đang đi đến đâu.

Tối đó, cô gọi điện cho mẹ – bằng chiếc điện thoại bị kiểm soát, chỉ gọi đúng giờ, đúng người, nói đúng năm phút.

— Má khỏe không má?

— Má khỏe, bên đây người ta chăm lo cho má lắm. Con làm sao rồi?

— Con sống được má ạ… Con đang ráng sống… đúng như người ta muốn.

Ở đầu dây bên kia, bà mẹ nghèo không hiểu gì. Nhưng bà tin cô, vì giọng con gái mình – nghe nghẹn, như nhai cơm sống mà vẫn phải nuốt.

Có lúc Ý An nghĩ tới việc bỏ trốn, nhưng rồi cô nhớ lại ánh mắt của ông Mẫn, giọng cười nhạt của Ngọc Ngà, và những lời cuối cùng của người đàn bà ấy nói trước khi biến mất:

— Cô thay tôi, rồi tôi ra đi, đôi bên không nợ gì nhau. Cô giữ được mạng mẹ cô, tôi giữ được tự do của tôi.

Một đêm nọ, khi cả nhà ngủ, Ý An viết nhật ký – bằng bút chì, trên mặt sau tờ hóa đơn mua hàng. Cô ghi từng dòng, như để níu lại chút gì đó còn sót lại trong mình: “Tôi là Lê Xuân Ý An. Tôi sống ở đây, nhưng tôi không thuộc về nơi này. Tôi đang mượn một cuộc đời, nhưng tôi không biết là sẽ… mượn được bao lâu.”

Nhưng rồi… từ cái hôm Ý An lỡ tay đánh rơi ly thủy tinh, Đoàn Minh Phong càng ngày càng cảm thấy vợ mình… có gì đó lạ lạ. Nhưng cái “lạ” ấy không rõ ràng, không đủ để làm anh nghi ngờ sâu, mà chỉ như kiểu sáng ngủ dậy thấy cái áo phơi ngoài sân bị xê dịch, mà không nhớ mình có rót nước lên hay ai đi qua làm lệch. Chỉ là… cô không còn nói nặng lời, cô không gọi người giúp việc như ra lệnh. Cô không còn cái kiểu “ăn nói có gai”, kiểu nói mà ai nghe cũng thấy ngứa lỗ tai. Cô hay nhìn anh, nhìn lâu như ngập ngừng muốn nói gì đó – rồi thôi.

Lúc đầu, Phong tưởng vợ mình bị bệnh. Sau thì nghĩ có khi do đổi thời tiết, đổi tâm tính. Ở đời, vợ chồng sống với nhau, có lúc như lửa như nước, có lúc cũng phải giống như… hai người xa lạ ngồi ăn chung mâm. Anh đã quen rồi, mấy năm qua sống như vậy, giờ lạ gì nữa?

Anh không đào sâu, vì anh mệt. Công việc thì dồn, đầu óc thì xoay vòng vòng như bánh răng tuột dầu. Có lúc về nhà, chỉ muốn tắm, ăn cơm, ngủ, thấy vợ không càm ràm – cũng là một kiểu nhẹ nợ.

Còn Ý An, từ lúc biết Ngọc Ngà chưa bao giờ cho chồng chạm vào mình, cô thấy… thở phào. Chuyện ngủ chung phòng – ban đầu, cô lo như sắp nhảy xuống giếng cạn.

Nhưng rồi cô phát hiện – hai người đó tuy danh nghĩa là vợ chồng, nhưng không khác gì khách trọ chung nhà. Đêm nào Phong cũng nằm nghiêng một bên, chẳng đụng đến người bên cạnh, không gối chung, không nói chuyện, không đụng chạm. Thậm chí có hôm, cô thức tới khuya chỉ để chắc chắn rằng anh thật sự ngủ – và thật sự… anh không quan tâm cô là ai.

Cô biết ơn điều đó, dù trong lòng vẫn luôn thắt lại, mỗi khi nghe tiếng bước chân anh đi ngang, mỗi khi thấy anh thở dài, hoặc rửa tay thật lâu trong nhà tắm.

Một buổi sáng nọ, Phong về trễ từ cơ quan, ngồi ăn cơm, rồi chợt hỏi:

— Dạo này em hiền dữ vậy?

Ý An khựng tay, cô không biết trả lời sao.

Cô chưa kịp nói, Phong đã tiếp:

— Không như trước nữa… Trước đây, cãi nhau hoài, giờ không còn nữa.

Cô cúi đầu, gắp rau, nhẹ giọng:

— Em mệt... nên không muốn nói nhiều.

Phong không gặng, anh gật đầu, nhai cơm tiếp, chỉ một câu đó – nhưng trong lòng Ý An như có ai rút đi cây gậy cô đang vịn.

Càng ngày Phong càng về nhà ít hơn, những lần ở nhà, cũng chỉ cắm cúi vào laptop hoặc điện thoại, có khi nằm đọc báo xong là lăn ra ngủ.

Ý An cảm thấy như thể mình đang sống trong một bộ phim – mà nhân vật nam chính chưa bao giờ thật sự nhìn thẳng vào bạn diễn. Nhưng chính điều đó, lại khiến cô nhẹ người, vì càng ít để ý, thì càng ít rủi ro bị phát hiện. Vì càng hờ hững, thì cô càng có cơ hội tiếp tục vai diễn. Dù cô biết rõ: đây không phải vai diễn – mà là một hình phạt.

Đêm nào cô cũng nằm nhìn lên trần nhà, lắng tai nghe tiếng thở đều đều của Phong. Mỗi tiếng thở của anh là một nhát kim châm vào tim cô, không phải vì đau tình, mà vì đau... thân phận.

Cô nghĩ hoài: “Mình đang sống kiểu gì vậy? Sống mà phải rón rén từng câu, từng bước. Sống mà phải giật mình vì sợ bị phát hiện là đang diễn.”

Một hôm, cô hỏi Phong khi hai người ăn sáng:

— Anh có bao giờ nghĩ… nếu em thay đổi hoàn toàn, thì anh có còn nhận ra em nữa không?

Phong nhai xong miếng bánh mì, rồi chậm rãi đáp:

— Người ta không tự nhiên mà đổi, phải có cái gì làm cho đổi. Em đổi... thì chắc là em muốn tốt cho em hơn thôi.

Ý An nhìn anh, cổ họng nghẹn lại, anh nói thật, giọng anh chân thành. Nhưng anh đâu biết – cô không phải đổi, mà là một người khác hoàn toàn.

Về sau, Phong dần không để tâm nữa. Vợ anh không còn gây chuyện, không đập điện thoại, không hạch sách anh đi đâu, với ai. Cô nấu cơm đúng bữa, không hỏi lương tháng, không đụng vào túi xách của anh như trước kia. Anh cảm thấy... dễ thở, nhưng Ý An – thì lại càng ngày càng thấy khó thở. Cô sống giữa những dối trá mà người khác dựng lên, nhưng cái khổ là: cô là người phải giữ cho nó không sụp đổ.

Mỗi lần anh hỏi, mỗi lần anh cười nhẹ, mỗi lần anh gật đầu tin tưởng… là mỗi lần cô phải tự đạp lòng mình xuống thấp hơn nữa, để không vô tình bộc lộ một điều gì thật.

Cô không biết điều này sẽ kéo dài tới bao lâu, không ai nói với cô là “khi nào thì hết vai”, chỉ biết, từng ngày trôi qua – cô dần quên mình là ai. Cô trở thành vợ của một người đàn ông... không phải là người đàn ông của mình. Cô sống trong một căn nhà... không thuộc về cô, và điều đáng sợ nhất: là cô bắt đầu sợ ngày trở lại làm chính mình.

Cái trớ trêu nhất trong đời người – là khi mình phải sống bằng một cái tên không phải của mình, và làm tốt đến mức ai cũng tin là thật. Ý An hiểu điều đó rõ nhất, vì mỗi sáng thức dậy, người ta gọi cô là bà Phong, là Ngọc Ngà, là vợ của giám đốc Đoàn Minh Phong. Nhưng trong đầu cô, chỉ có bốn chữ: Lê Xuân Ý An.

Ngọc Ngà thật – người có gương mặt giống cô đến phát điên – thì lúc này đang nằm dài ở resort nào đó, tay ôm người đàn ông ăn bám tên Gia Khánh, miệng hút xì gà kiểu quý tộc, mắt ngó xuống đời người như nhìn một vở tuồng rẻ tiền.

Còn Ý An – cô thì đang ôm mớ lịch làm việc của chồng giả, gồng lưng đi dự mấy buổi họp, học cách lắng nghe người ta bàn chuyện cổ phần, tài chính, dự án. Không ai dạy cô điều đó, nhưng cô học, vì cô sợ… sợ một ngày mình lỡ lời, rồi cả cái vở kịch này sụp đổ, kéo theo cả mẹ mình ở quê cùng rơi theo.

Thật ra, trong mấy buổi họp đó, Ý An lại không vụng như Ngọc Ngà sợ. Cô có cách lắng nghe rất kỹ, cô không nói lung tung, cô ghi nhớ những thuật ngữ chuyên môn mà người trong phòng dùng. Thậm chí, có hôm, cô còn gợi ý một ý tưởng nhỏ – vô tình lại trúng với hướng suy nghĩ của Phong.